LÝ THUYẾT VÀ BÀI TẬP VỀ SỐ NGUYÊN ÂM

LÝ THUYẾT VÀ BÀI TẬP VỀ SỐ NGUYÊN ÂM

A. Tóm tắt kiến thức:

1. Số nguyên âm:

Trong thực tế người ta còn dùng những số nguyên với dấu trừ đứng trước. Chẳng hạn, nhiệt độ mùa đông ở đỉnh Mẫu Sơn có khi xuống tới -2^oC. Số tự nhiên với dấu trừ đứng trước gọi là số nguyên âm.

2. Trục số:

Ta biểu diễn các số nguyên âm trên tia đối của tia số. Khi đó ta được một trục

Như vậy một trục số là một đường thẳng trên đó đã chọn điểm 0 gọi là điểm gốc, thường chọn chiều từ trái sang phải làm chiều dương và một đơn vị độ dài, mỗi số tự nhiên được biểu diễn bởi một điểm ở bên phải điểm 0, mỗi số nguyên âm được biểu diễn bởi một điểm ở bên trái điểm 0.

B. Bài tập.

Bài 1:

Hình 35 minh họa một phần các nhiệt kế (tính theo độ C):

a) Viết và đọc nhiệt độ ở các nhiệt kế.

b) Trong hai nhiệt kế a và b, nhiệt độ nào cao hơn?

Đáp án và giải bài:

a) -3^o đọc là âm 3 độ; -2^o đọc là âm 2 độ; 0^o đọc là 0 độ; 2^o đọc là 2 độ; 3^o đọc là 3 độ

b) -2^o cao hơn -3^o

Bài 2.

Đọc độ cao của địa điểm sau:

a) Độ cao của đỉnh núi Ê-vơ-rét (thuộc Nê-pan) là 8848 mét (cao nhất thế giới);

b) Độ cao của đáy vực Ma-ri-an (thuộc vùng biển Phi-líp-pin là -11 524 mét (sâu nhất thế giới).

Đáp án và giải:

a) Đỉnh núi Ê-vơ-rét cao 8848m.

b) Đáy vực Ma-ri-an cao âm 11524m

Bài 3.

Người ta còn dùng số nguyên để chỉ thời gian trước Công nguyên. Chẳng hạn, nhà toán học Pi-ta-go sinh năm -570 nghĩa là ông sinh năm 570 trước Công nguyên.

Hãy viết số (nguyên âm) chỉ năm tổ chức Thế vận hội đầu tiên, biết rằng nó diễn ra năm 776 trước Công nguyên.

Đáp án:

Thế vận hội đầu tiên tổ chức vào năm -776 (âm bảy trăm bảy mươi sáu).

Bài 4.

a) Ghi điểm gốc 0 vào trục số ở hình 36

b) Hãy ghi các số nguyên âm nằm giữa các số -10 và -5 vào trục số ở hình 37

Đáp án:

a) 

b) 

Bài 5.

Vẽ một trục số và vẽ:

Những điểm nằm cách điểm 0 ba đơn vị,

Ba cặp điểm biểu diễn số nguyên cách đều điểm 0.

Đáp án:

Các điểm -3; 3 cách điểm 0 ba đơn vị.

Ba cặp điểm biểu diễn số nguyên cách đều điểm 0 là -1 và 1; -2 và 2; -3 và 3.

Luyện tập

Bài 1.1.

Viết nhiệt độ ghi ở nhiệt kế là -5°c . Em hiểu điều đó có ý nghĩa gì ?

Bài 1.2.

Nhiệt kế A chỉ nhiệt độ -3°c, nhiệt kế B chỉ nhiệt độ -5°c. Nhiệt kế nào chỉ nhiệt độ cao hơn

và cao hơn bao nhiêu độ ?

Bài 1.3. 

Độ cao trung bình của thềm lục địa Việt Nam là  – 65m. Em hiểu điều đó có ý nghĩa gì ?

Bài 1.4.

Biểu diễn các số -3, -5, 2, 4 trên trục số.

Bài 1.5.

Ghi các số nguyên âm nằm giữa các số  -6 và -2 trên trục số.

Bài 1.6.

Trên trục số có điểm nào biểu diễn số nguyên âm nằm giữa các số -4 và -3 không ?

Bài 1.7.

Vẽ một trục số và cho biết những điểm nào nằm cách điểm O hai đơn vị.

Bài 1.8.

Trên trục số hãy ghi điểm A cách điểm gốc o ba đơn vị về phía bên trái, điểm B cách O hai

đơn vị về phía bên phải.